هر کس که پول یا مالی را تحت قراردادهای مختلف برای مدت موقت یا دائم به شخص دیگری بدهد؛ می تواند بهعنوان مدرک انجام عقد، رسید دریافت نماید. حال برای دریافت آن چه در رسید مقرر شده است، اگر با مشکل مواجه شود میتواند از وکیل وصول مطالبات کمک بگیرد. وصول مطالبات با رسید ترفندها و نکات ریزی دارد که در ادامه به آن ها خواهیم پرداخت. مسئله اصلی به نوع رسید برمیگردد؛ رسیدهایی که در زمان انتقال وجه یا اموال و غیره صادر میشود میتواند بسیار متفاوت باشد. برای وصول مطالبات با رسید ابتدا مشخص کنید که رسید شما از نوع عادی و دست نویس است یا با یک سند رسمی و یا بازرگانی سر و کار داریم. در این مطلب از گروه حقوقی عدل دانو قصد داریم در خصوص وصول مطالبات با رسید و موضوعات پیرامونی آن با شما صحبت کنیم.
فهرست محتوای مقاله
تفات اسناد رسمی و عادی
برای آشنایی بیشتر توضیح مختصری در مورد تفاوت دو دسته اصلی اسناد یعنی رسمی و عادی لازم است؛ اسناد و رسیدهای عادی نوشته هایی هستند که توسط طرفین و معمولا به صورت دستی نوشته و امضا می شوند. در حالی که اسناد رسمی توسط مامورین رسمی در ادارات ثبت اسناد به ثبت می رسند و به همین دلیل از اعتبار بیشتری برخوردار هستند. در این مطلب قصد داریم در خصوص وصول مطالبات با رسید، با شما صحبت کنیم. برای آشنایی با این موضوع، خواهشمندیم تا انتهای این مطلب گروه حقوقی عدل دانو را همراهی نمایید تا هر آنچه در مورد وصول مطالبات با رسید نیاز است، بشناسید.
منظور از وصول مطالبات با رسید چیست؟
برای بررسی هرچه دقیق تر مسئله وصول مطالبات با رسید بهتر است ابتدا به بررسی انواع گوناگون رسید از نگاه نزدیک بپردازیم. باید بدانید که بسته به ملاکهای گوناگون در شرایط مختلف امکان صادر کردن رسیدهای مختلف وجود دارد. تمامی این رسیدها با رعایت شرایطی می توانند از نظر حقوقی قابل پیگیری باشند. برای مثال در راه وصول مطالبات با رسید باید توجه کنید که قانون در مورد رسیدهای عادی و دستنویس با آن چه که برای رسیدهای بانکی و موارد رسمی و به ثبت رسانده شده اعمال میشود، بسیار متفاوت است. وکلایی که در امور چک و دعاوی مالی تبحر دارند میتوانند به نحو ماهرانه تری به این مسائل رسیدگی کنند. سعی کنید هنگام معارفه با وکیل خود مسئله را کامل شرح دهید و تمامی مدارک را به نظر او برسانید .
از آن جهت به شما پیشنهاد میشود که کار را همراه با یک متخصص و زیر نظر او پیش ببرید که برای انجام مراحل قانونی گام هایی وجود دارد که اکثر مردم از آن ها اطلاع چندانی ندارند و تنها پروسه کاری خود را دشوار و پیچیده میکنند. علاوه بر اینکه شما باید یک وکیل متخصص در امور مالی را به کار بگیرید نیاز است تا با ماهیت مسئله نیز بهتر و دقیق تر آشنا شوید. شناخت کامل مسئله و مشکلی که برای وصول مطالبات با رسید خود دارید، تا حد زیادی اقدامات شما در دادگاه و مسیر پرونده را هدفمند و مؤثرتر خواهد کرد. در این باره علاوه بر اینکه در ادامه مطلب توضیحات کامل و جامع ارائه شده است می توانید برای شناخت بهتر از وکیل خود نیز پرس و جو کنید. بهترین مشاور برای پرونده شما وکیلی است که از ابتدا در جریان روند پرونده قرار دارد.
بررسی نکات مهم در مورد وصول مطالبات با رسید
در ابتدای این بخش قصد داریم تا رسید و کاربرد آن را بهتر بشناسیم. رسیدهای عادی در واقع نوعی سند به شمار میروند و دارای ارزش هستند. در این سند دو طرف قرارداد مشخص شده است و یکی از طرفین ملزم است تا طبق آن چه که در رسید آورده شده در زمان مشخصی وجه یا مالی را به طرف دیگر منتقل کند.
بهتر است بدانید که رسیدها تنها محدود به اشخاص حقیقی نیستند و این سند میتواند بین گروهها و شرکت ها (اشخاص حقوقی) نیز جابهجا شوند. در این زمان نیز همان قوانین برای اجرا و وصول مطالبات با رسید به کار برده خواهد شد. بر اساس رسید نوشته شده هر طرفی که به طرف دیگر بدهکار است، باید در موعد مقرر بدهی خود را پرداخت کند. این رسیدها معمولاً در دو نسخه برای هر دو طرف نوشته یا چاپ میشوند. باید بدانید که برای رسیدهای عادی یک نکته وجود دارد؛ این مسئله را نباید از یاد برد که برخلاف رسیدهای رسمی، این اسناد از درجه امنیت و صحت پایینتری برخوردار هستند. با این حال قانون به گونهای تنظیم شده که تا حد امکان حقوق شاکی به او بازگردانده شود. اسنادی که به ثبت رسمی رسیده باشند، در شرایط بهتری قابل بررسی هستند.
شناخت گونههای مختلف از رسیدهای موجود
شما باید از سندی که در دست خود دارید اطلاع کافی داشته باشید. علاوه بر اینکه وکیل به شما توضیح خواهد داد که هر رسید از چه نوعی است و درجه اعتبار آن به چه صورت بوده و قانون در برابر آن چه موضعی دارد، خود شما نیز باید به شناخت کافی برسید. برای وصول مطالبات با رسید ابتدا باید نوع آن را مشخص کنید. رسیدهای عادی در ادامه متن به شما معرفی خواهند شد و ویژگیهای هرکدام را خواهید شناخت. با توجه به نام هرکدام از آن ها متوجه میشوید که ما در طول روز با تعداد زیادی از سندهای معمولی و عادی سر و کار داریم و آن ها در هرجایی میتوانند صادر شوند و در اختیار ما قرار بگیرند.
آنچه که باید در مورد وصول مطالبات با رسید فاکتورهای فروش بدانید
اولین دسته از اسنادی که قصد شناخت و بررسی آن ها را داریم، فاکتورهایی است که در زمان خرید و فروش کالا صادر میشوند. این فاکتورها دو طرف دارند؛ یک طرف فروشنده است که موظف بوده در برابر مبلغی که دریافت میکند کالا و خدمات درخواست شده را به طرف مقابل بدهد و دوم خریدار است. خریدار در این بخش برای دریافت کالایی که نیاز دارد و قصد خرید آن را دارد باید مبلغ تعیین شده را بپردازد و فاکتور فروشی که فروشنده تنظیم میکند را دریافت کند.
فاکتور فروش میتواند به صورت دستی نوشته شود و در آن تمامی اقلام به همراه قیمت آن ها مشخص شود. در انتهای آن امضای فروشنده و خریدار حتما باید درج شود. در مواقعی فاکتورهای فروش از طریق نرم افزارهای حسابداری صادر شده و دارای اطلاعات کاملتری هستند. در کل فاکتورهای فروش میتوانند عاملی باشند که طبق آن فروشنده میتواند درخواست دریافت وجه کند و خریدار نیز در طرف دیگر حق دریافت کالای خود را بیان کند. کپی این سند باید در اختیار وکیل و ضمیمه دادخواست قرارگیرد و اصل آن نیز در جلسه اول رسیدگی همراه شخص باشد.
رسید مربوط به انتقال مبلغ به حساب یا کارتهای بانکی یا برداشت مبلغ از آن ها
در تمامی امور بانکی میتوانید رد پای رسیدها را ببینید. باجههای خدماتی در بانک برای هر عملیات یک رسید مجزا صادر میکنند. حتی دستگاه های عابر بانک نیز خدمات و اطلاعات مورد نیاز مراجعان را به وسیله رسید به آن ها نشان میدهند. برای وصول مطالبات با رسید، این اسناد نیز از درجه اعتبار نسبتاً خوبی بهرهمند هستند و میتوان آن ها را به دادگاه و وکیل ارجاع داد. همچنین این مسئله نیز وجود دارد که در زمان کار با رسید بانکی باید یک پرینت کاملاً به روز نیز از حساب یا حساب های خود تهیه کنید. این پرینت باید از همان بانکی که حساب دارید مهر دریافت کرده باشد تا ارزش قانونی آن برای وکیل و مراجع قانونی مشخص شده باشد. در این زمان سؤال پیش می آید که چرا مهر بانک دارای اهمیت است ؟باید گفت سندی که به دادگاه ارائه می شود باید دارای تصدیق از مرجع صادرکننده آن باشد و در غیر این صورت از اعتبار برخوردار نیست.
قراردادها و بندهای آن
هر قرارداد در واقع بیانگر تعهدی ست که میان دو طرف ایجاد شده است. به موجب قرارداد یکی از طرفین ملزم به ارائه خدمات یا ارائه کالایی است که در زمان مشخصی باید صورت بگیرد و در این حالت، طرف دوم باید در برابر آن چه که انجام یا تحویل می شود مبلغی را به شخص مقابل بپردازد. هر دو طرف در این قرارداد میتوانند مدعی آنچه که حق آن ها است باشند. از طرف دیگر در برابر تعهدات خود نیز مسئول هستند و باید آنچه که وعده دادهاند را به انجام برسانند. قراردادهایی که برای خرید و فروش و تمامی موارد مربوط به آن بسته میشوند نمونهای از مبادله کالا و پول هستند. در حالت دیگر پول و ارائه خدمات در میان است. در هر قرارداد تعدادی بند و شروط وجود دارد. وظایف هرکدام از دو طرف نیز باید به صورت کاملاً واضح بیان شود. موعد به اتمام رسیدن خدمات یا ارسال کالا نیز باید در بندهای قرارداد ذکر شود.
همچنین مواردی که دربرگیرنده عدم اجرای تعهدات و یا ایجاد خسارت باشد لازم به ذکر است. گفته شد که برای وصول مطالبات با رسید و به طور کل هر دعوای مشابهی باید کپی گواهی شده قرارداد و مدارکی که نشان دهنده نقض شدن بندهای آن باشد را ابتدا به وکیل و سپس برای ضمیمه شدن در دادخواست ارائه دهیم و سپس اصل آن ها را در جلسه اول دادگاه به همراه داشته باشیم. قراردادها قوانین و بند و تبصره های فراوانی دارند که اشاره به همه آن ها ضروری نیست و وکیل شما با تشخیص نوع مسئله میتواند راه شما را هموار کند.
وصول مطالبات با رسیدهای عادی
دسته آخر از مواردی که در این بخش به آن ها میپردازیم سایر انواع رسیدها است که ماهیت آن ها در گروه هایی که پیشتر گفته شد قرار نمیگیرد. این رسیدها روی برگه های معمولی آورده میشوند و معمولاً دست نویس هستند. این رسیدها معمولاً در مسائل روزمره نوشته میشوند. در آن ها گفته شده که یک شخص یا گروه به طرف دیگر تعهد یا بدهی خاصی دارد و باید در طول زمان یا در موعد مشخص شده آن را پرداخت کند. این رسیدها معمولاً اعتبار کمتری دارد چرا که احتمال دست بردن در اطلاعات آنها زیاد است و توسط مرجع رسمی ثبت نشده اند.
چگونه برای مطالبه وجه با رسید اقدام کنیم؟
در ابتدای کار شخص باید به یکی از شعبههای دفاتر ارائه خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کند. در آن جا طبق قانون آیین دادرسی مدنی جهت وصول مطالبات با رسید خود دادخواست تنظیم کند. در زمان تنظیم و ثبت دادخواست وصول مطالبات با رسید، به مدارک هویتی نیز نیاز دارد. این مدارک شامل نسخه اصلی و یک کپی با کیفیت و واضح از کارت ملی است. علاوه بر آن لازم است که شناسنامه خود را نیز همراه داشته باشد. همچنین رونوشت مدارکی که ادعای متقاضی با آن اثبات میشود باید همراه شخص باشد. بهتر است از قبل یک کپی باکیفیت از همه این موارد تهیه کنید. در گام بعدی ارزش مطالبات با عنوان بهای خواسته باید در دادخواست تعیین شود. ابتدا باید به این مسئله توجه کرد که خواسته وجه نقد است یا خیر. اگر خواسته وجه رایج باشد مقدار آن با بهای خواسته برابر است و نمی تواند متفاوت باشد؛ اما اگر غیر از وجه نقد باشد تعیین ارزش و بهای خواسته با خود دادخواست دهنده می باشد.
در صورتی که ارزش ادعا کمتر از 20 میلیون تومان باشد و منقول نیز باشد، پرونده تشکیل شده را به شورای حل اختلاف میفرستند تا در آن جا بررسی شود. واگر بعد از بررسی های انجام شده مشخص شود که ارزش ادعا از 20 میلیون تومان بیشتر است یا خواسته مال غیر منقول باشد، پرونده را به دادگاه واجد شرایط ارسال میکنند تا فرآیند مربوط به وصول مطالبات با رسید انجام شود. در توضیح اموال منقول و غیرمنقول نیز باید گفت که هر آن چه را بتوان بدون ایجاد عیب و خرابی در خودش یا اطرافش جا به جا کرد منقول است مثل اسکناس، و در غیر این صورت غیرمنقول است مثل خانه. در دادگاه قاضی برای صدور حکم باید تمامی صحبتهای وکلا و مدعی و طرف دیگر را بشنود و بعد از آن و طبق اسناد و مدارک ارائه شده برای صدور رأی اقدام کند.
انتهای مسیر وصول مطالبات با رسید
در قسمت پیشین گفتیم ابتدا مراجعی که باید به پرونده رسیدگی کنند شناخته میشوند. بعد از آن صحبتها و مدارک دو طرف بررسی میشود. اگر شخص خوانده محکوم شد برای او حکم صادر میشود. پس از قطعی شدن حکم، یعنی زمانی که محکوم تجدید نظر خواهی کند اما در حکم تغییری صورت نگیرد یا مهلت تجدید نظرخواهی پایان یابد، می شود درخواست صدور اجرائیه کرد.
سپس اجرائیه به محکوم ابلاغ می شود و وی مکلف است طی مهلت قانونی حکم را اجرا کند؛ در غیر اینصورت اگر موضوع مال معینی باشد اخذ می شود و اگر نامعین باشد از اموال محکوم به میزان ارزش واقعی آن که توسط حکم دادگاه مشخص شده توقیف می شود تا با فروش آن اموال، پرداخت صورت گیرد. اگر محکوم دارایی و اموال نداشته یا به میزان مورد نظر ارزشمند نباشد میتواند یک دادخواست اعسار برای دادگاه ارسال کند. در صورت قبول و تایید این دادخواست توسط دادگاه، قاضی با رعایت شرایط موجود حکم دیگری برای شیوه پرداخت یا انجام تعهد مثل قسط بندی صادر می کند.
آیا رسید دستی می تواند سندی محکمه پسند باشد؟
قانون رسید دستی یک از مهم ترین موضوعاتی است که باید در خصوص وصول مطالبات با رسید بشناسید. حتما برای شما پیش آمده است که در ازای پرداخت پول، از طرف مقابلتان، رسید دستی دریافت کنید. قبل از اینکه این رسید را در معاملات استفاده کنید، باید ببنید قانون رسید دستنویس در این باره چگونه است. قانون رسید دستنویس یا همان قانون رسید دستی، در این باره این چنین می گوید: زمانی که تمامی شرایط قانونی در قولنامه دستی لحاظ شود، طبق ماده 10 قانون مدتی، رسید دستی می تواند بین افراد منعقد شود. این رسید با داشتن تمامی شرایط قانونی، معتبر می شود و در غیر این صورت فاقد هر گونه اعتبار است.
کلام آخر
در این مطلب از موسسه حقوقی عدلدانو به بررسی جنبههای مختلف و مرتبط با موضوع وصول مطالبات با رسید پرداختیم. تمرکز اصلی در مطلب بر روی رسیدهای عادی بود. دانستیم که ما در طول روز به دفعات با رسیدهای معمولی سر و کار داریم و تعداد زیادی از آن ها به صورت مداوم به دست ما میرسد.
همچنین پی بردیم که همه رسیدهای عادی از درجه اعتبار یکسانی برخوردار نیستند و قانون در برابر آن ها وضعیت های مختلفی اعمال میکند. در نهایت با نحوه اقدام برای مطالبه وجه با رسید آشنا شدیم و دانستیم که مرجع مربوطه نسبت به مبلغ ما میتواند متفاوت باشد. در نهایت احکامی که در این دعاوی ممکن است صادر شوند را شناختیم. امیدواریم توضیحاتی که در خصوص وصول مطالبات با رسید برایتان قرار دادیم، مسمر ثمر واقع شود.