حذف نام همسر از شناسنامه بعد از طلاق یکی از موضوعات مهمی است که افراد پس از طلاق با آن مواجه می شوند. این اقدام، سبب می شود تا افراد بدون دغدغه و پشت سر گذاشتن وقایع گذشته نسبت به زندگی جدید برنامه ریزی داشته باشند. شاید برای شما هم این سوال پیش آمده باشد که افراد پس از طلاق آیا امکان حذف نام همسر قبلی خود را دارند و این امر چگونه می تواند تحقق پیدا کند. ما سعی داریم در این مقاله افرادی را که اطلاعات حقوقی کافی ندارند، در کمتر از 5 دقیقه با روند حذف نام همسر در شناسنامه آشنا کنیم. وکیل خانواده موسسه حقوقی عدل دانو به همه سوالات شما پاسخ می‌دهد.
فهرست محتوای مقاله
نقش خانواده در جامعه
قبل از اینکه بخواهیم به چگونگی حذف نام همسر بپردازیم، خالی از لطف نیست که به نقش خانواده و طلاق در جامعه هم یک نگاهی داشته باشیم. اصولاً خانواده اولین جمعی است که یک انسان در آن قدم می گذارد و تعلیم و تربیت اصلی آن در این نهاد پایه گذاری می شود. توجه به خانواده همواره جزء مهم ترین مسئولیت های دولت مردان در سراسر دنیا بوده، چرا که خانواده یعنی تضمین سلامت جامعه و اگر خانواده ای سلامت نباشد شاهد خسارت هایی همچون افزایش بزهکاری و ارتکاب جرم مانند دزدی، قتل و دیگر بزهکاری ها خواهیم بود.
بسیاری از روانشناسان و متخصصان حوزه خانواده، منشاء رفتارهای ناهنجارانه افراد در جامعه را ناشی از تربیت های نادرست در محیط خانواده می دانند و معتقدند که سلامت خانواده می تواند به تنهایی بسیاری معضلات اجتماعی و فرهنگی جامعه را از بین ببرد. به همین دلیل باید خانواده را در محیطی به دور از اختلاف و درگیری ایجاد کرد.
آثار طلاق در جامعه
زوجین بعد از عقد و زندگی مشترک متوجه عدم اشتراک علاقه مابین هم می شوند که بعضا برخی تصمیم به سازش و مشاوره می گیرند و برخی هم طلاق و جدایی را انتخاب می کنند. بعد از انتخاب طلاق یکی از دغدغه های زوجین حذف نام همسر از شناسنامه است.
شیرین ولی پور استاد دانشگاه در خصوص آثار مخرب طلاق در جامعه این گونه می گوید که، مردان بعد از جدایی بیشتر از زنان دچار آسیب می شوند. طبق تحقیقات به عمل آمده مردان از نظر ضربات روحی زودتر به ته خط می رسند و دچار افسردگی می شوند. ممکن است مرد بعد از جدایی احساس راحتی کند اما در ادامه ترس از آینده ای نامعلوم سبب می شود که این احساس راحتی موقت باشد و در روند زندگی احساساتی همچون خشم، نفرت، عشق و تأسف با هم در آمیخته شوند.
اهمیت نهاد خانواده در دولت ها
ایجاد فضای آرامش و ثبات در جامعه همیشه یکی از وظایف دولت ها است به نحوی که بسیاری از قوانین حول محور خانواده و همچنین در راستای ایجاد تشکیل راحت تر یک زندگی می چرخد. طبیعتاً هر آشنایی ای ختم به ازدواج نمی شود و هر ازدواجی ختم به یک زندگی طولانی نخواهد شد. از این رو دولت ها علاوه بر آماده ساختن زیر ساخت ها برای تشکیل یک زندگی آسان، باید فکری هم برای کسانی کنند که به هر دلیلی در انتخاب خود اشتباه کرده اند و دیگر توانایی ادامه آن زندگی را ندارند.
دولت مردان با تصویب قوانین مختلف تا حدی توانسته اند این مورد را حل کنند. در جمهوری اسلامی ایران نیز قوانینی وجود دارد که یک زوج بعد از جدایی بتوانند گذشته خود را به فراموشی بسپارند و توانایی ساختن زندگی جدید بدون دغدغه را داشته باشند. یکی از این قوانین، قانون حذف نام همسر از شناسنامه است که مربوط به ماده 32 و 33 سازمان ثبت احوال است.
در ادامه قصد داریم تا این قانون را کمی تشریح کنیم تا افرادی که بعد از جدایی و یا فوت همسرشان قصد دارند نام همسر سابق خود را از شناسنامه شان حذف کنند بهتر این قانون را درک کنند همچنین شما می توانید برای مشاوره حذف نام همسر هم اکنون با پر کردن فرم مشاوره حقوقی وقت مشاوره رزرو کنید.
در ماده 32 و 33 سازمان ثبت احوال چه چیزی آمده است؟
ماده ۳۲ قانون ثبت احوال: طلاق، رجوع و بذل مدت که در دفتر رسمی طلاق به ثبت نرسیده باشد با ارائه اقرارنامه رسمی در اسناد ثبت احوال طرفین ثبت خواهد شد. ازدواج هایی که در دفاتر رسمی ازدواج به ثبت نرسیده باشند، در صورت وجود شرایط زیر در اسناد سجلی زن و شوهر ثبت خواهد شد:
- ارائه اقرارنامه رسمی مبنی بر وجود رابطه زوجیت بین متقاضیان ثبت واقعه ازدواج.
- در موقع تنظیم اقرارنامه سن زوج از بیست سال تمام و سن زوجه از هجده سال تمام کمتر نباشد.
- گواهی ادارات ثبت احوال محل صدور شناسنامه‌های زوجین به این که در تاریخ اعلام واقعه طرفین در قید ازدواج دیگری نمی‌باشند.
تبصره – نمایندگان ثبت احوال مکلفند پس از ثبت واقعه رونوشت اقرارنامه را به دادسرای محل ارسال نمایند.
ماده ۳۳ قانون ثبت احوال: (اصلاحی ۱۳۶۳/۱۰/۱۸)
کلیه وقایع ازدواج و طلاق یا وفات زوج یا زوجه و رجوع و بذل مدت و فسخ نکاح باید در دفاتر ثبت کل وقایع ثبت شود ولی در شناسنامه به شرح زیر انعکاس خواهد یافت: در المثنای شناسنامه مرد یا زن آخرین نکاح و طلاق یا بذل مدت و در صورت تعدد زوجات آن تعداد ازدواج که به قوت خود باقی است منعکس خواهد شد. ازدواج و طلاق غیر مدخوله در المثنی شناسنامه درج نخواهد شد.
قانون حذف نام همسر از شناسنامه چیست؟
25 آذر 1399 سیف الله ابوترابی سخنگوی سازمان ثبت احوال درباره شرایط حذف نام همسر از شناسنامه این گونه توضیح می دهد که اگر دختری هنگام طلاق دوشیزه باشد، پس از جاری شدن طلاق نام همسر از شناسنامه دختر حذف خواهد شد و در غیر این صورت بلافاصله پس از ازدواج مجدد، اشخاص می توانند نام همسر قبلی را از شناسنامه خود حذف نمایند. سیف الله ابوترابی در ادامه و در خصوص اینکه شرایط حذف نام همسر از شناسنامه مختص به جنسیت نمی شود این گونه توضیح داد: ازدواجی که به طلاق ختم شود، با ازدواج جدید حذف خواهد شد و این شرط مختص آقا یا خانم نیست، هرچند که یک آقا می تواند 4 ازدواج همزمان را ثبت کند.
مزایا و معایب حذف نام همسر از شناسنامه
آن چیزی که واضح و مبرهن است، این است که قانون حذف نام همسر بعد از طلاق و یا فوت آن در راستای حمایت و حراست از حقوق افراد تالیف و تصویب شده است. با توجه به افزایش آمار طلاق در دوران عقد، این قانون علاوه بر معایبی که در ادامه به آن ها خواهیم پرداخت، مزایای بسیاری نیز دارد؛ کمترین مزیت این امر کمک به افراد مطلقه برای فراموشی گذشته و شروع یک زندگی جدید است، بسیاری از افراد بعد از جدایی به دلیل وجود نام همسر قبلی خود در شناسنامه و ترس از قضاوت شدن، هیچ گاه جرات ساختن یک زندگی مجدد را پیدا نمی کنند. حذف نام همسر از شناسنامه برای زنان با توجه به محدودیت هایی که برای آن ها در جامعه رخ می دهد شاید یک مزیت نیز به حساب بیاید.
اما این قانون معایبی نیز دارد؛ یکی از معایب اصلی این قانون، سوء استفاده افراد از این موقعیت است؛ به عنوان مثال زوجین با توافق با یکدیگر و پس از ثبت ازدواج و دریافت وام های ازدواج به صورت توافقی از یکدیگر جدا می شوند که به نظر می آید قانون گذار باید به این اصل یک نگاه ویژه داشته باشد. همچنین یکی دیگر از معایب این قانون را می توان ترویج دروغ دانست که زوجین بدون اطلاع از گذشته هم باید اقدام به ازدواج کنند.
حذف نام همسر از طریق راه حقوقی مناسب
بسیاری از افراد بعد از طلاق و یا فوت همسرشان اطلاع دقیقی از شرایط حذف نام همسر از شناسنامه ندارند و یک مشاوره در خصوص حذف نام همسر می تواند برای آن ها راه گشا باشد، از این رو مشاوران حقوقی گروه عدل دانو با برخورداری از کادری مجرب و با تجربه می تواند یک راه مطمئن و دقیق برای بهره گیری از شرایط حذف نام همسر از شناسنامه باشد.
کسب گواهی بکارت برای انجام پروسه حذف نام
برای حذف نام همسر، خانم ها باید از پزشکی قانونی گواهی بکارت خود را اخذ کنند و سپس با مدارک خود اعم از دادنامه، عقد نامه و مدارک شناسایی مانند شناسنامه و کارت ملی به دفاتر ثبت احوال مراجعه نمایند و آن دسته از بانوانی که گواهی بکارت ندارند، یعنی پس از ازدواج رابطه جنسی داشته اند، می توانند بعد از ازدواج مجدد اقدام به حذف نام همسر خود کنند.
توجه داشته باشید که هر فرد در طول زندگی خود می تواند چندبار ازدواج و یا طلاق داشته باشد که طبق قانون 32 سازمان ثبت احوال حذف نام همسر قابل تحقق است، اما نباید از این نکته گذشت که حذف نام همسر فقط در شناسنامه خواهد بود و در سامانه ثبت احوال دفعات ازدواج و طلاق به صورت دائم ثبت خواهد شد. البته در برخی از موارد گفته می شود که استفاده از ماده 32 ثبت احوال فقط یک بار قابل استفاده خواهد بود.
تکلیف فرزندان پس از حذف نام همسر
فرزندان در طلاق جزء آسیب پذیرترین اعضاء محسوب می شوند. به همین دلیل جدایی پدر و مادر می تواند ضربات جبران ناپذیری اعم از افسردگی، ترس و اضطراب، خشونت، حسادت و دیگر بیماری های روانی وارد کند. گاهی یک خانواده تصمیم به طلاق می گیرند اما حضور فرزندان در زندگی حس بلاتکلیفی را به هر دوی آن ها القا می کند که این امر سبب می شود زوجین دچار تشکیک شوند. مسئله حضانت فرزندان خود یک مشکل اساسی برای زوجینی است که تصمیم به طلاق گرفته اند اما وجود نام آن ها در شناسنامه ها یکی دیگر از دغدغه های والدین است که به آن می پردازیم.
نکته جالب توجه این است که خانم یا آقا حتی با داشتن فرزند می تواند نام همسر سابق خود را از شناسنامه پاک کند ولی نام پدر و مادر در شناسنامه فرزندان باقی خواهند ماند. در ازدواج های موقت نام طرفین در شناسنامه‌ها ثبت نخواهد شد، اما اگر از ازدواج موقت فرزندی حاصل شود، نام فرزند در شناسنامه طرفین ثبت و غیر قابل حذف خواهد بود.
شرایط حذف نام همسر از شناسنامه
علاوه بر گواهی بکارت که خانم ها باید از پزشکی قانونی دریافت کنند، می بایست یک شخص را به عنوان خواستگار به دفاتر ثبت ازدواج و طلاق معرفی کنند تا با معرفی نامه سردفتردار به ثبت احوال مبنی بر اینکه آقا مایل به عقد است، درخواست شناسنامه المثنی خواهند داد که پس از آن نام همسر سابق در شناسنامه جدید قید نخواهد شد. البته در صورتی که دوشیزه برای این کار اقدام کنند، پس ازطلاق پاک خواهد شد و نیازی به انجام این شرط نیست.
گفتنی است، مدت زمان حذف نام همسر از شناسنامه حدود دو الی سه هفته به طول خواهد انجامید که اگر شما بتوانید از وکلای خبره بهره مند باشید احتمالا زمان حذف نام همسر و دریافت شناسنامه المثنی کمتر خواهد شد. شما می توانید برای اطلاع از لیست وکلای با تجربه و همچنین کسب مشاوره فقط با شماره های مجموعه حقوقی عدل دانو تماس بگیرید.
چگونه یک مشاوره مطلوب داشته باشیم؟
برای مشاوره حذف نام همسر باید نکات مهمی را در نظر گرفت که مهم ترین این امر، فهم کامل از شرایط موجود و ساختن راه جدید برای ادامه زندگی است. اکثر افراد بر این باورند که با حذف نام همسر از شناسنامه به راحتی می توانند یک زندگی دیگر را آغاز کنند که باید گفت این یک تصور کاملا درست است. گذشتن از اشتباهات گذشته و عبرت گرفتن از آن ها مهم ترین و کلیدی ترین بحث در مسائل بعد از طلاق است.
از این رو مشاوران ما در مجموعه حقوقی عدل دانو بر آن هستند تا افرادی که با این مشکل مواجه هستند در کمترین زمان اطلاعات لازم در این خصوص را کسب کنند. فقط کافی است از کارشناسان موسسه حقوقی عدل دانو مشاوره بگیرید تا در کوتاه ترین زمان ممکن با راه های حذف نام همسر آشنا شوید.